مشاوره ی تحصیلی دانشجویی
مشاوره تحصیلی مخصوص دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان می باشد که جهت کمک و راهنمایی آن ها در زمینه‌های مختلف می باشد.
در این مقاله که به قلم نویسندگان قدم‌یار به سرپرستی مهندس فرشاد مارچینی گردآوری شده است، سعی می‌شود به صورت خلاصه و با زبانی ساده در رابطه با مشاوره ی تحصیلی جهت استفاده دانشجویان گرامی ارائه گردد.
مشاوره‌ی تحصیلی
مشاوره تحصیلی مخصوص دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان می باشد که جهت کمک و راهنمایی آن ها در زمینه‌های مختلف مثل برنامه‌ریزی درسی و تحصیلی، امتحان و مسائل مربوط به آن، افت تحصیلی و علل آن، شیوه‌های تقویت حافظه، تمرکز و مطالعه، مدیریت زمان، خلاقیت و هوش، انتخاب رشته‌ی تحصیلی در دوره‌ی دبیرستان، انتخاب رشته‌ی تحصیلی دانشگاهی، اطلاع از مقررات و شرایط و قوانین مدرسه یا دانشگاه و یا هر مشکلی که در تحصیل پیش بیاید فعالیت می‌کند و رفع این‌گونه مشکلات بر عهده‌ی مشاوران تحصیلی می باشد.
در کتاب برنامه‌ریزی تحصیلی و شغلی که کتاب درسی منتخب سال اول دوره‌ی آموزش فنی و حرفه‌ای می باشد، در رابطه با مشاوره تحصیلی بیان شده است:
• خدمات مشاوره ای به دانشجویان که نوعی آموزش و قسمتی از خدمات راهنمایی می باشد؛ مشاوران سعی دارند با به وجود آوردن رابطه ای صمیمانه و دو طرفه در مشکلات و مسائل مختلف به دانشجویان کمک کنند. تا علاوه بر یادگیری فرآیند حل
مشکل، بتوانند با دیدی باز به مسائل نگاه کنند و در تصمیم گیری درست، موفق شوند.
• مشاور هیچ‌گاه در ارائه‌ی خدمات راهنمایی و مشاوره برای دانشجویان تصمیم نمی گیرد و نظرات خود را به او القا نمی کند.
• مسئولیت اختیار تصمیم‌گیری و انتخاب، کاملاً با خود دانشجویان می باشد.
• مشاور تنها سعی در آسان‌تر کردن مسأله‌ی انتخاب و تصمیم‌گیری دارد که گاهی برای دانشجویان خیلی سخت و مشکل می باشد.
• مشاور در حل مشکل هرگز جای دانشجویان فکر نمی کند و تصمیم نمی گیرد بلکه تنها با درک و همدلی به او کمک می کند تا به بررسی راه حل ها بپردازند.
• دانشجویان خود مسئول تصمیمی که می‌گیرند هستند.
تاثیرات مشاوره تحصیلی
هر ساله سوالات کنکور نسبت به سال های گذشته مفهومی تر می شود و این امر متأسفانه موجب نگرانی و دلسردی دانش آموزان و دانشجویان برای رسیدن به رتبه بالای قبولی، شده است ولی با این وجود هستند دانش آموزان و دانشجویانی که با تلاش فراوان رتبه های تک رقمی کنکور را به خود اختصاص داده اند اگر دلیل موفقیت آنها را جویا شویم بیشتر آنها به کمک مشاوره تحصیلی حرفه ای اشاره می‌کنند.
مشاوران تحصیلی علاوه بر داشتن صلاحیت علمی می توانند به دانشجویان برای شناخت خود و برطرف کردن نیازها و دل مشغولی های درسی شان کمک کنند.
در بیشتر مواقع مشاور تحصیلی به دانشجویان در مشکلات یادگیری، ایجاد علاقه و رغبت به ادامه تحصیل، آموزش روابط اجتماعی مناسب و همچنین شکوفایی استعدادهایشان کمک می کند که بی‌تردید در آینده شان مؤثر می باشد. مشاوره تحصیلی در تمام دوران از ابتدایی گرفته تا دکتری می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
اهداف مرکز مشاوره دانشجویی
هدف کلی مشاوره دانشجویی جلوگیری از از آسیب های روانی – اجتماعی و افزایش سطح بهداشت و سلامت روان دانشگاهیان است و هدف اختصاصی آن عبارتند از:
1- ارتقاء سطح دانش و بینش روانشناختی دانشگاهیان در حیطه ی مسائل، مشکلات و نیازهای جامعه دانشجویی
2- راهنمایی دانشجویان برای شناخت درست از توانائی‌ها و مشکلات خود
3- راهنمایی دانشجویان در تصمیم گیری عاقلانه، علاقه و انتخاب مناسب
4- راهنمایی دانشجویان در رفع مشکلات رفتاری، عاطفی، شناختی، تحصیلی، خانوادگی و مسائل مربوط به ازدواج
5- بالا بردن سازگاری موثر با محیط تحصیل و زندگی، توسعه روابط اجتماعی و پیشرفت تحصیلی
6- جلوگیری از بروز و شیوع مسائل و مشکلات عاطفی – رفتاری و گسترش بهداشت روانی به محیط عمومی دانشگاه و جامعه دانشگاهی.
7- فراهم زمینه‌های لازم جهت ارتقاء روابط میان فردی سالم در دانشگاه با توجه به عوامل تعیین کننده روابط استاد، دانشجویان یا کارکنان.
خصوصیات مشاور تحصیل موفق دانشجویی
مشاور خوب با کمک خود دانشجویان می تواند مشکل او را حل کند. یعنی به دانشجویان کمک می کند تا تفکر، احساسات، اندیشه و تصمیمات او را تغییر دهد. مشاور می تواند به کمک دنیای بیرون دانشجویان مانند خانواده، دوستان و محیط اطرافش در سرعت رسیدن به هدف او کمک کند.
اساسی ترین نکات در برنامه‌ریزی دانشجویان توجه مشاور به تفاوت های فردی می باشد، نمی توان برای همه ی دانشجویان یک نسخه برنامه ریزی نوشت کاملاً مثل نسخه های پزشکی که هیچ وقت برای همه ی انسان ها یکی نمی باشد.
همان گونه که پزشک معالج برای درمان بیمار کاملاً به حرف های بیمار گوش می دهد و بعد او را معاینه می-کند مشاور هم می بایست دانشجویان را کاملاً بشناسد و درگیری ها و دل مشغول هایش را بداند و مناسب ترین زمان مطالعه را با در نظر گرفتن خود دانشجویان و ویژگی های زندگی فردی او در نظر بگیرد.
یک مشاور تحصیلی خوب می بایست هدف های دانشجویان را بشناسد و باید برای او هدف‌گذاری درسی در نظر بگیرد که بعد از هر مرحله از برنامه دانشجویان باید چه کارهایی را انجام دهند تا به هدف برسد. دانشجویان می بایست خود را یکی از رقیب های اصلی با خودش در تحصیل بداند.
وظایف مشاور تحصیلی خبره و موفق
ایجاد روابط سازنده:
مشاوران دانشجویی با در نظرگرفتن قابلیت ها و تخصص خود، رابطه محکمی با کادر اداری، آموزشی، دانشجویی ایجاد می کنند، رابطه ای که اعتماد و نزدیکی را بین آن ها برقرار کند.
موفقیت تحصیلی و شغلی:
مشاور می بایست به تقویت اعتماد به نفس دانشجویانی که به قابلیت های خود شک دارند بپردازد و به آن ها در کشف و رسیدن به اهداف و موقعیت شغلی آینده شان کمک کند.
خدمات اجتماعی:
مشاور می بایست به مسائل دانشجویی چون خودشناسی و مشکلات شخصی که بر موفقیت دانشجویان تأثیر فراوانی دارد بپردازد. دانشجویان غمگین به یک پشتیبان برای حل مسائل نیاز دارند تا بتوانند بیشتر بر مسائل درسی تمرکز کنند. ایجاد عزت نفس و فراهم کردن منابع برای توسعه و رشد فردی، اساس کار یک مشاور دانشجویی محسوب می شود.
