گوته می گوید:«معماری، موسیقی جامد است» درواقع تفاوت مهندسی عمران وکارشناسی ارشد معماری در این است كه عمران ساختار كلی و زیبایی بنا را مورد توجه قرار می¬دهد و معماری وظیفه زیبایی و در عین حال هماهنگ كردن بنا با محیط اطرافش را به عهده دارد. اگر در قدیم بناهایی نظیر گنبد قابوس، ارگ بم، مسجد امام و … هنر معماری را به رخ انسان ¬ها می¬ كشید، امروزه با پیشرفت انسان و زندگی ماشینی، تأمین آسایش و آرامش روحی در محل زندگی، محل كار و محیط¬ های شهری وظیفه معماران است. معماری بیش از آنكه علم و تكنیك باشد، ذوق و سلیقه، شناخت محیط و فرهنگ و پیشینه¬ی تاریخی می¬باشد. معماری در ایران در حدود 1000 سال بیش از اسلام قدمت دارد. 

معماری تنها هنر ساختن بناهای آجری و گنبدهای دوار نیست، كه بگوییم عمر آن در هزاره سوم میلادی به پایان رسیده است بلكه برای ساخت آسمان خراش ها، برج ها و مجتمع های امروز، بیش از حیاط  های پر باغچه دیروز به معماران هنرمند و كارآمد نیاز داریم و از همین رو کارشناسی ارشد معماری یكی از رشته  های مهم دانشگاهی است كه امروزه در دانشكده های فنی یا هنری دنیا تدریس می‌شود.

کارشناسی ارشد معماری در ایران دارای دو جنبه هنری و فنی است. در این میان درس‌های طراحی، زیباشناسی و نحوه زیبا كردن حجم ها ، نماها و پلان  ها به هنر بر می  گردد و دروسی مثل سازه های بتنی و فلزی، مقاومت مصالح، ایستایی، تأسیسات مكانیكی و الكتریكی به جنبه فنی این رشته مربوط می شود. در این رشته دروس هنری اهمیت بیشتری داشته و دروس علمی و فنی در راستای دروس هنری است. برای مثال یك معمار در طراحی خانه باید فضای آرامش بخشی را ایجاد كند تا باعث اضطراب، خستگی و دلتنگی نگردد، كاری كه بیش از رعایت اصول فیزیكی مثل نور و صوت نیاز به آشنایی با اصول زیباشناسی دارد.

معماری بیش از آنكه علم و تكنیك باشد ذوق و سلیقه و استعداد است. دانشجوی کارشناسی ارشد معماری علاوه بر توانمندی در طراحی و قدرت تجسم و خلاقیت لازم است كه در درس ریاضی بخصوص در هندسه قوی باشد چون برای آموزش فن و تكنیك معماری باید دروسی مثل هندسه كاربردی، هندسه مناظر و مرایا و ریاضیات و آمار را مطالعه كرد.

دانشجویان رشته معماری که مایل به شرکت در کنکور ارشد هستند می توانند در دو گروه معماری با کد 1352 و گروه هنرهای ساخت با کد 1361 شرکت کنند. هر کدام از این گروه ها شامل گرایش های متفاوتی هستند.

معماری در سطح اعلای آن، عملی خلاقانه است که هدفش شکل دادن به فضای زیست انسان به منظور پاسخگویی به نیازهای عاطفی و روحی و روانی اوست. این رشته دارای 2 جنبه هنری و فنی است و البته جنبه هنری آن از اهمیت بیشتری برخوردار است.

هدف اصلی این گرایش خلق فضا برای زندگی بهتر انسان ها است، محیطی که ضمن کاربردی و مفید بودن دارای کیفیت بصری و حسی هم هست.

این گرایش به طراحی و زیباسازی فضاهای بیرونی و حفظ تعادل محیط از لحاظ حسی و بصری و عملکردی می پردازد.

یکی از محبوب ترین رشته ها بین افراد جامعه است. تمرکز این رشته بر روی طراحی داخلی فضاها و تکنیک های ساخت در مقیاس کوچک به جهت بالا بردن کیفیت زندگی است.

در این رشته شما باید به اسلام و آموزه های اسلامی را به خوبی آشنا باشید تا فضاهایی هماهنگ با معماری و سنت اسلامی خلق کنید. در این رشته شما نیازمند قدرت تجزیه و تحلیل بالا هستید، شما باید بتوانید تمام عناصر معماری اسلامی را تحلیل کنید و فلسفه هر کدام از این عناصر را به خوبی بشناسید.

مطالعات معماری ایران از آن دسته از رشته هایی است که بیشتر به مباحث نظری و فلسفی معماری می پردازد. افرادی که در این رشته تحصیل می کنند از کارهای طراحی تا حدودی فاصله می گیرند و به کارهای پژوهشی نزدیک تر می شوند. دروس این رشته بیشتر در حوزه تاریخ معماری و فلسفه معماری ایران می باشد.

متخصص این رشته باید با روند صنعتی سازی و سیستم های ساخت و ساز سریع آشنا باشد تا بتواند در زمان وقوع بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله در کمترین زمان بیشترین بهره را برای بازسازی مکان سانحه ببرد.

حوزه فعالیت کارشناسی ارشد معماری منظر را می توان در حیطه های زیر خلاصه کرد: