انواع مقاله
مقالات را از چند دیدگاه می‌توان دسته‌بندی کرد. یکی از این دسته‌بندی‌ها می‌تواند بر اساس محتوای اطلاعات مقاله باشد که از این منظر مقالات به چهار نوع پژوهشی، تحلیلی، مروری و گردآوری تقسیم می‌شوند:
۱- مقاله پژوهشی:
برگرفته از تحقیقی است که به‌تازگی پایان‌یافته است و چون متکی بر یافته‌های تحقیقاتی است، گزارش تحقیق نیز به آن گفته می‌شود.
۲- مقاله تحلیلی:
این نوع مقاله که به نام مقاله نظری نیز شناخته می‌شود، مقاله‌ای است که مؤلف با استفاده از منابع پژوهشی پیشین، نظریه خاصی را در حوزه کار خود مطرح می‌نماید. در این نوع مقاله نویسنده ممکن است نظریه‌های قبلی را گسترش دهد، آن‌ها را با استفاده از شواهد استحکام بخشد، آن‌ها را به شکل دیگری بیان کند یا آن‌ها را مورد تأمل و تردید قرار دهد.
۳- مقاله مروری:
این مقاله به تحلیل کلان و ارزیابی انتقادی نوشته‌هایی می‌پردازد که قبلاً منتشرشده است. مؤلف مقاله مروری از طریق مقوله‌بندی، یکپارچه‌سازی و ارزشیابی متون منتشرشده پیشین، سیر پیشرفت پژوهش‌های جاری را در جهت روشن ساختن مسئله‌ای مشخص دنبال می‌کند.
۴- مقاله گردآوری:
این نوع مقاله صرفاً به گردآوری و انعکاس نقطه‌نظرهای مختلف مندرج در نوشته‌های مرتبط با موضوعی خاص می‌پردازد و درواقع کار تازه‌ای را عرضه نمی‌کند. تفاوت آن با مقاله تحلیلی این است که به ارائه نظریه جدیدی منتهی نمی‌شود و نیز با مقاله مروری این تفاوت را دارد که الزاماً به سنجش و ارزیابی کلیه آثار قبلی نمی‌پردازد.
البته علاوه بر ۴ مورد ذکرشده، گونه‌های دیگری از نوشته‌های مجلات وجود دارند که از فراوانی کمتری برخوردارند؛ نظیر یادداشت‌های انتقادی، نقد و بررسی، گزارش کوتاه و…
نکات مهم و کلیدی در نگارش مقاله
برای نوشتن مقاله، باید مراحل و اقداماتی به‌صورت گام‌به‌گام طی کنیم که در اینجا به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
۱- مشخص کردن موضوع کلی: داشتن انگیزه لازم برای یافتن موضوع مناسب و توجه به نیازهای جامعه از مسائل مهم در این مرحله است.
۲- بررسی و تحلیل موضوع به لحاظ ارزشمندی و امکان‌پذیری
برای ارزشیابی و امکان‌پذیر بودن نگارش مقاله می‌توان چند سؤال طرح کرد:
موضوع مقاله تا چه اندازه ارزشمند و بدیع است؟
از چه جنبه‌ای و برای چه کسانی مفید خواهد بود؟
آیا تهیه چنین مقاله‌ای امکان‌پذیر است؟
موانع و مشکلات احتمالی انجام کار کدام است؟
درصورتی‌که بتوانیم برای این پرسش‌ها پاسخی مناسب بیابیم، طبیعتاً مراحل نوشتن آسان‌تر خواهد بود.
۳- طرح‌ریزی مقدماتی و تدوین ساختار کلی: تهیه فهرست مقدماتی مطالب، تهیه عنوان بخش‌های اصلی و فرعی، توجه به هدف و طیف مخاطبین، هماهنگی بین ساختار و نوع مقاله و مشورت با افراد صاحب‌نظر از مواردی است که در این مرحله باید در نظر گرفته شود.
۴- تعیین برنامه زمانی برای انجام کار (مدیریت زمان)
زمان‌بندی مناسب و انجام مرحله‌به‌مرحله کارها از مسائلی است که تهیه و تدوین مقاله را در مدت‌زمان از پیش تعیین‌شده امکان‌پذیر می‌سازد.
۵- جستجو برای یافتن منابع اطلاعاتی پایه
منبع : تبیان
