گردشگری دانشجویی
امروزه یکی از اهداف اصلی برنامه‌ریزان، دست‌اندرکاران و مسئولان دولت‌های حاکم در اکثر کشورهای جهان توسعه گردشگری که به عنوان پر درآمدترین صنعت روز دنیا است، می باشد. در این مقاله که به قلم نویسندگان قدم یار به سرپرستی مهندس فرشاد مارچینی گردآوری شده است، سعی می شود به صورت خلاصه و با زبانی ساده در رابطه با صنعت گردشگری جهت استفاده دانشجویان گرامی ارائه گردد.
نگاه به آینده گردشگری
صنعت گردشگری در حال پیشرفت، پیش به سوی گردشگری سبز (نوعی اکوتوریسم می باشد که به معنای جلوگیری از تاثیر مخرب گردشگری بر محیط زیست و فرهنگ منطقه است). فناوری اطلاعات صنعت گردشگری را در زمینه ی پیشرفت، توسعه و رسیدن به اهدافشان بسیار کمک کرده است. صنعت گردشگری، می تواند یکی از صنایع سبز (Green Industry) باشد. گردشگری در مفهوم پایداری (sustainable tourism) در برگیرنده پردازش معنایی خاصیی می باشد. به این معنی می باشد که در مفهوم ادبیات گردشگری حاصل تلاش در دستیابی به توسعه پایدار در تمامی زمینه های توسعه می باشد. به بیان ساده تر گردشگری پایدار، گردشگری است که گردشگر به هر جایی که مسافرت می کند در آن مکان آسیبی به محیط زیست وارد نکند.
گردشگری پایدار، گردشگری قرن فعلی و قرن بعدی می باشد و سعی کنیم به آن احترام بگذاریم. گردشگری تلاش می کند تا میانجی خوبی برای توسعه پایدار یا کسب و کار سبز (green business) باشد. یعنی سعی دارد رونق اقتصادی را با توجه به محفوظ ماندن منابع محیط زیست عرضه کند. ایده ای که به نظر می رسد با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و وسعت اطلاع رسانی دیجیتالی، که منتهی به افزایش آگاهی گردشگران نسبت به نواحی گردشگری شده است، غالب بر گذشته ی آن می باشد. قرن بیست و یکم، می بایست قرنی باشد که منطقه های گردشگری، بیشتر از قبل در این زمینه مورد ملاحظه قرار بگیرند.
موسسه جهانی گردشگری تعداد توریست گردشگران بین‌المللی در سال 2020 را چیزی بیش از حدود 1.6 میلیارد گردشگر اعلام کرده است. یعنی حدود 5 سال آینده، چیزی حدود صدها میلیون نفر برای بازدید نواحی گردشگری جهان اقدام خواهند کرد. حدود یک چهارم مردم کره زمین، تا چند سال آینده از کشورهای گوناگون دنیا بازدید می کنند. این فرصت خوبی برای کسب و کار و در آمد می باشد که رونق اقتصادی کشور های میزبان را در پی دارد.
البته گردشگری مشکلاتی را هم برای طبیعت و جامعه و تعامل آنها در پی خواهد داشت و در عین حال این صنعت، زمینه های اقتصادی بسیاری هم برای کشور میزبان بوجود می آورد. محافظت از محیط طبیعی و دنیای وحش در مقابل خطراتی چون استفاده بی مورد که باعث از بین رفتن یا آسیب رساندن آن ها می شود.
نیمه دوم قرن بیستم با وجود فواید و منافع چشم گیر گردشگری، ممکن است تاثیرات مخربی بر فرهنگ جامعه، مانند تغییر ارزش های قدیمی که از طریق تبلیغ مصرف گرایی انجام می شود، داشته باشد.
بطور مثال گردشگری تغییرات زیادی در محیط و فرهنگ سواحل غربی مدیترانه به وجود آورده و یا مجموعه جهانی پاسارگاد در استان فارس ایران که ظرف صد سال اخیر تعدادی افراد بر روی آثار قدیمی و باستانی هزار ساله نام خود را با شیء تیزی حک کردند در صورتی که این میراث متعلق به آیندگان هم می باشد.
آب گرفتگی تخت جمشید، تخریب ارگ چند هزار ساله بم، آثار باستانی در حال از بین رفتن کهکیلویه و بویر احمد، حک کردن های روی پل خواجو و … اینها برخی از مشکلات ایران می باشد. این آثار اگر تخریب شوند هیچ گونه نمی توان آنرا از نو ساخت چگونه می توانیم بر روی یک سنگ باستانی 3000 ساله یادگاری بنویسیم. پس صنعت گردشگری باید حفظ میراث باستانی را در اولویت برای آینده گردشگری قرار دهد. این تغییرات در آینده تاثیرات زیادی بر ارزش های حاکم جوامع و قضاوت های آن زمان دارد.
جهانگردی و اقتصاد
برنامه ریزی و سیاست اقتصادی اساسا پیرامون اهداف بنیادی خاصی می چرخند. که مشارکت بالقوه جهانگردی تحت هر یک از حالات زیر مورد توجه می گیرند:
1- ناتوان کردن ترکیب اقتصاد _ قسمت ها و هدف ها: در بعضی کشورها مثل باهاما که بر اقتصاد حاکم است، در کشور اندونزی جهانگردی راهکاری برای گوناگونی اقتصاد می باشد.
2- حفظ پایداری اقتصاد در عرصه بزرگ: جهانگردی با درج قیمت‌ها،کاهش تورم و قیمت گذاری عادلانه حفظ می شود، ثبات شرط اصلی برای موفقیت این قسمت می باشد.
3- اختصاص منابع گاهاً کمیاب: اهمیت جهانگردی باید تثبیت شود تا منابع ضروری به آن اختصاص داده شود.
4- کسب ارتقای اقتصادی: مشارکت و طرح جهانگردی اهمیت دارد و پیشرفت آن بیشتر از رشد قسمت های دیگر می باشد.
5- مداومت فعالیت‌های اقتصادی در شرایط محیطی: موقعیت جهانگردی بستگی به مداومت فعالیت‌های اقتصادی دارد.
6- تقسیم عادلانه فعالیت اقتصادی اقصی نقاط کشور: برای بیشتر نواحی جهانگردی بهترین راه کار نتیجه بخش اقتصادی می باشد.
7- توازن پراکنده کردن جغرافیایی جمعیت: با پیشرفت جهانگردی، جهانگردی می تواند هر جا لازم باشد شغل ایجاد کند.
8- حداقل رساندن سطح بیکاری: جهانگردی منشاء مهم اشتغال می باشد.
9- نگهداری ثبات پول رایج کشور: گردشگری خارجی‌ها منبع عظیم از درآمد ارزی است که به حفظ ثبات پول داخلی کمک می‌کند.
10- فراهم کردن قسمتی از سرمایه برای مقتدر ساختن دولت برای اداء کل وظایف خود در صنعت جهانگردی.
بازدارنده های پیشرفت صنعت جهانگردی
1-عدم وجود نیروی انسانی حاذق
2- عدم وجود منابع طبیعی ضروری
3- عدم وجود بودجه
4- عدم وجود ظرفیت قسمت کالاهای سرمایه ای
سرمایه گذاری خارجی
اگر هدف به دست آوردن سرمایه های خارجی باشد روشن است که باید قانون در این زمینه و دسترسی به ای هدف ها را آسان کند. نکته هایی که باید در سرمایه گذاری خارجی در نظر گرفت:
1- کارکنان باید حتما آموزش داده شوند و انتقال فن آوری به شکل کامل باید مدنظر قرار گرفته شود نظرات و پیشنهادات سرمایه گذاران باید مورد بررسی قرار گیرد.
2- ایده هایی که هدف های اقتصادی دولت را مورد حمایت قرار می دهند مثل به وجود آوردن شغل توسعه منطقه ای، صادرات، محافظت از محیط زیست تصویب شود.
3- بودجه ها باید به قسمت های خاص محدود شوند و انواع فعالیت‌های بازرگانی را به سرمایه گذاران داخلی واگذار کرد.
4- دولت باید مسئولیت‌های اقتصادی را مشخص کند و بر خدمت ها و محصولات سرمایه گذاران کمتر نظارت کند.
5- دادن اجازه ی خرید ارزهای خارجی و تأمین مخارج وابسته به سرمایه گذاری و بهره وام‌های بین‌المللی مورد توجه می باشد.
6- مشوق هایی که وام هایی با نرخ پایین می دهند، می‌تواند مزایایی برای افرادی که در صنعت گردشگری فعال هستند در نظر بگیرد تا در رشد گردشگری سهیم باشد.
فرآیند پیشرفت
صنعت جهانگردی، نیروی اقتصادی منعطفی دارد که به بهترین شکل در موقعیت ها واکنش نشان می دهد، به وجود آوردن اقامتگاه های جدید در مناطقی که پیشرفت چندانی ندارند راه کارهای جدید اقتصادی را ارائه می دهد. جهانگردی موقعیت‌ها و امکانات زیادی را عرضه می‌کند.
نقش جهانگردی و زیست محیطی
جهانگردی می تواند توجه خود را به مسائل زیست محیطی متمرکز کند و از طرح های زیر برای حفاظت استفاده کند:
1- جهانگردی می‌تواند توجه همه مردم و خصوصاً دانشجویان را به جاذبه‌های تاریخی معطوف کند و برای بازسازی و محافظت از آن با کمک علاقه مندان محلی زیبا را به وجود بیاورد.
2- در صنعت جهانگردی دانشجویان بیشتر متوجه انقراض برخی نمونه ها و حیوانات می شوند. (مانند فیل، کرگدن، ببر)
3-با توجه به صنعت جهانگردی دانشجویان بیشتر متوجه آلودگی، نابودی خلیج‌ها، مرجان‌ها، گرفتار شدن دلفین‌ها، ماهیگیری می شوند.
4- الگوی مصرف و صرفه جویی انرژی در جامعه محلی می‌تواند توسط تاسیسات جهانگردی اعلام شود. (استفاده از انرژی خورشیدی، باد و …)
5-جهانگردی در پیشرفت، نوسازی، زیباسازی محیط‌های صنعتی، معدنی، مکان‌های کنار رودخانه‌ها که بلا استفاده‌اند موثر می باشد.
6-جهانگردی حفظ و نگهداری سیستم‌های حمل و نقل سنتی، قطارهای بخار قدیم، کشتی‌های بادبانی را فراهم می آورد.
برنامه ریزی و مصرف زمین
کره زمین توانایی جایگزینی مصرف بیش از اندازه ما از زمین را ندارد باید بیشتر مواظب طبیعت باشیم. گردشگران می توانند با تبلیغ خود به این امر کمک کنند. نباید بگذاریم جهانگردی بدون برنامه ریزی رشد کند باید مشخص شود چه چیزی را کجا، به چه اندازه و به چه شکل و سبکی ساخته می شود. برنامه ریزی گسترش زیر ساخت های جهانگردی علاوه بر نواحی خاص و محل های ویژه بر کمترین و بیشترین میزان محصول تاثیر دارد.
