مقدمه:

آزمون GMAT یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارزیابی مهارت‌های دانشجویان شرکت کننده در دوره‌های MBA (Master of Business Administration) و دوره‌های نزدیک و مشابه آن نظیر MPA (Master of Public Administration) می‌باشد. در این مقاله که به قلم نویسندگان قدم یار به سرپرستی مهندس فرشاد مارچینی گردآوری شده است. سعی می‌شود به صورت خلاصه و با زبانی ساده در رابطه با آزمون GMAT  جهت استفاده دانشجویان گرامی ارائه گردد.

تاریخچه آزمون

در سال ۱۹۵۳  انجمن Graduate Management Admission Council  معروف به GMAC به همراهی 9 مدرسه کسب و کار تصمیم گرفت یک آزمون استاندارد برای قبول کردن دانشجویان ارائه دهد. در سال اول این آزمون حدودا 2000 بار، اما اکنون سالانه نزدیک به حدودا ۲۳۰۰۰۰ بار در سال برگزار می‌شود. هم اکنون این تست را حدود ۲۱۰۰ مدرسه و ۵۹۰۰ برنامه آموزشی در سراسر جهان برگزار می‌کنند.
این آزمون ترکیبی از توانایی‌ها و مهارت‌های متنوع که برای یک دانشجوی فعال در حوزه مدیریت امور مالی، اقتصادی و اجرایی لازم می‌باشد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد، در واقع به طور مستقل هیچ یک از توانایی خاصی را در دانشجو محاسبه نمی‌کند. به همین دلیل می‌باشد که نمره‌ی قبولی یا مردودی در این آزمون معنا پیدا نمی‌کند و این مراکز آموزشی یا دانشگاه‌ها هستند که بنا به شرایط پذیرششان حداقل نمره قابل قبول را اعلام می¬کنند. به همین دلیل می‌باشد که دانشجویی با نمره‌ی متوسط می‌تواند برای برخی مراکز تقاضای ثبت‌نام کند و برای برخی دیگر خیر. واضح می‌باشد که دانشگاه‌ها و یا مراکز آموزشی معتبر برای پذیرش از دانشجویان کسب نمرات بالاتری را تقاضا کند.

آزمون GMAT چیست؟

آزمون GMAT اختصار یافته‌یGraduate Management Admission Test ، یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارزیابی مهارت‌های دانشجویان شرکت کننده در دوره‌هایMBA (Master of Business Administration) و دوره‌های نزدیک و مشابه آن نظیر MPA (Master of Public Administration) می‌باشد. یک از شرایط پذیرش دانشجو و بررسی پرونده‌ی او در اکثر مدارس و دانشگاه‌های معتبر برای ارائه‌ی نمره‌ی GMAT می باشد. همچنین شرط پذیرش دانشجو در تعداد زیادی از دانشگاه‌هایی که دروس  Businessدر دوره دکترا (PhD) نظیر امور مالی، حسابداری و اقتصاد حوزه اصلی محسوب می‌شود نمره‌ی قبولی این آزمون می باشد.

قسمت‌های تشکیل دهنده‌ی آزمون

این آزمون از سه بخش اصلی ارزیابی نگارش تحلیلی Analytical Writing Assessment(که به اختصار AWA خوانده می‌شود)، Verbal  و  Quantitative Sectionsتشکیل شده است. دانشجو می بایست در بخش نگارش روی دو متن essay کار کند. بر روی یکی از آن‌ها تحلیل یک استدلال  argumentو در دیگری به بررسی موضوعی بپردازد. دانشجو برای پاسخویی به هر دو متن 30 دقیقه زمان دارد و اینکه مشخص نیست کدام بخش اول از او سوال شود ولی پاسخ‌گویی به این بخش همیشه اول است.
تفاوت این آزمون با دیگر آزمون ها این است که متون این آزمون به مراتب از آزمون‌های عادی زبان پیچیده‌تر می باشد و تحلیل آن‌ها با چشم پوشی از نوع نگارششان یک مسئله می‌باشد و عموماً نگارش بحث به زبان مادری هم ساده نیست. مورد بعدی در حجم آن می باشد یعنی در این آزمون اگر دانشجو کمتر از 500 کلمه استفاده کند چندان مورد قبول نیست و بهتر است که از  600 کلمه بیشتر استفاده کند.
پاسخ‌گویی به هر متن توسط دو ممتحن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. ممتحن اول یک نرم افزار خیلی پیشرفته می‌باشد که به تحلیل نگارش خلاقانه و ارزیابی خطاهای دستوری و املایی می‌پردازد. ممتحن دوم یک انسان می‌باشد که مهارت‌های دانشجو را در نحوه دسته‌بندی و پرورش و نظم دادن به دیدگاه‌ها و چگونگی عرضه آنها مورد ارزیابی قرار می‌دهد. هر دو ممتحن بین 0 تا 6 به دانشجو نمره می دهند و میانگین آن می شود نمره‌ای که دانشجو کسب کرده است. اگر دو نمره‌ای که دانشجو کسب می‌کند بیش‌تر از یک امتیاز با هم فاصله داشته باشند، یک انسان دیگر به عنوان ممتحن سوم به کار نمره می‌دهد و سپس متوسط این نمرات به عنوان نمره نهایی این نگارش و متوسط دو متن مختلف به عنوان نمره نهایی این بخش اعلام می‌شود.
بعد از اتمام این بخش و گذر زمان یک آنتراک 5 تا 10 دقیقه‌ای (اختیاری)، ادامه‌ی آزمون آغاز می‌شود. بخش های دیگر به صورت سوالات چند گزینه ای می‌باشد. در آزمون  Verbalیا شفاهی دانشجو می‌بایست ظرف مدت 75 دقیقه به 41 یک سوال پاسخ دهد. این بخش شامل Sentence Correction، Critical Reasoning و Reading Comprehension می‌باشد. در این بخش سطح دانش دانشجو در حوزه‌های مرتبط با فهم عمیق‌تر زبان انگلیسی نظیر مبحث دستور زبان، ارزیابی یک استدلال و درک مطلب مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
در آزمون Quantitative دانشجو می بایست ظرف مدت 75 دقیقه به 37 سوال پاسخ دهد. این بخش شامل Problem Solving و Data Sufficiency  می‌باشد. در این بخش همانطور که از نام و سوالاتش پیداست ارزیابی کیفی شیوه اندیشه و استدلال دانشجو را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
نکته جالب، پرسش‌هایData Sufficiency (کفایت کردن داده‌ها) است و کاملا برای این آزمون طراحی شده و مشابه آن در هیج آزمون دیگری تکرار نشده است. در این گونه سوال‌ها بعد از هر سوال دو عبارت خبری که دربرگیرنده‌ی اطلاعات آمده و سپس در یک ترکیب ۵ گزینه‌ای از حالات مختلفی از ارتباط بین این داده‌ها و پرسش مربوطه سوال می‌شود تا مشخص شود که آیا هر یک از آنها یا هر دو با هم یا هیچکدام برای پاسخ دادن به پرسش کفایت می‌کنند یا خیر.
با اضافه شدن بخش استدلال یکپارچه در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۱۲، بخش های آزمون  GMATبه این ترتیب تغییر یافت:

1-    ارزشیابی نگارش تحلیلی (Analytical Writing Assessment : AWA )

در این بخش از آزمون مهارت یافتن استدلال پنهان در پس یک تحلیل و سپس نقد آن تحلیل توسط دانشجو، در یک متن نوشتاری ظرف مدت 30 دقیقه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نتیجه‌ی عملکرد دانشجو به صورت دو نمره که نمره‌ی اول توسط برنامه تحلیل نوشتاری کامپیوتری و نمره‌ی دوم توسط ممتحن ارائه می‌شود و از میانگین این دو نمره نمره‌ی نهایی به او داده می‌شود. نمره ی این بخش از 1 تا 6 محاسبه می شود که به صورت نیم واحدی تغییر می کند. در صورتی که دانشجو در برگه ی سوال خود چیزی ننوشته باشد نمره‌ی صفر براش منظور می‌گردد.

2-    بخش استدلال یکپارچه (Integrated Reasoning)

این بخش شامل 12 سوال در 4 بخش زیر می‌باشد که مهارت‌های دانشجو را در بررسی و ارزیابی داده‌های ارائه شده در چند قالب و از چند منبع مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
•    تفسیر بصری (Graphic Interpretation)
در این بخش دانشجو می‌بایست بر اساس شکل یا نمودار ارائه شده جای‌های خالی را پر کند.
•    تحلیل دوقسمتی (Two-Part Analysis)
در این بخش دانشجو می‌بایست از جدولی که گزینه ها را به شکل ستونی نشان می دهد پاسخ سوال را متناسب با دو زیر سوالی که داده شده است بدهد.
•    تحلیل جدول (Table Analysis)
در این بخش دانشجو می‌بایست به سوالات چندبخشی با پاسخ های صحیح و غلط متناسب با جدولی که قابلیت مرتب شدن دارد و به او ارائه می‌شود را تحلیل کند و پاسخ دهد.
•     استدلال چند منبعی ( Multi-Source Reasoning )
در این بخش دانشجو می‌بایست براساس منابع اطلاعاتی در قالب متن‌های رسمی و نامه‌ها به سوالات مربوطه پاسخ دهد.

3-مهارت محاسباتی (Quantitative )

این بخش شامل دو دسته حل مسئله و کفایت داده می‌باشد و در بخش کفایت داده دانشجو می‌بایست پاسخ دهد که آیا اطلاعات داده شده برای حل قطعی و یکتای مسئله کفایت می‌کند یا خیر. در این بخش سوالات ریاضی و محاسباتی ارائه می‌شود در واقع این سوالات نیازمند مقداری دانش محاسباتی و جبری می‌باشند. نمرات این بخش بین 0 تا 60 است و کسب نمره‌ی بالای 50 و زیر 7 غیر قایل معمول می‌باشد. مدت زمان آزمون 75 دقیقه می‌باشد.

۴- مهارت کلامی (Verbal)

در این بخش دانشجو می‌بایست به 41 سوال ۵ گزینه‌ای درک مطلب، تحلیل انتقادی و تصحیح جمله ظرف مدت 75 دقیقه پاسخ دهد. طبق نظر طراحان این بخش توانایی دانشجویان برای تحلیل اطلاعات و استخراج یک نتیجه‌گیری را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. نمرات این آزمون مابین 0 تا 60 می‌باشد که کسب نمره‌ی بالای 45 و زیر 9 به ندرک اتفاق می‌افتد.
این جدول به صورت خلاصه معرف بخش‌های مختلف آزمون است:

شیوه ارزیابی و امتیازدهی

نمره ی آزمون GMAT به صورت مجزا از سه بخش و در آخر کسب یک نمره ی نهایی که در واقع ترکیب دو بخش غیرنگارشی می باشد و حداکثر نمره 800 می باشد. بر اساس نتایج ۳سال اخیر میانه نمرات عدد ۵۳۵.۲ بوده است. حدود دو سوم نمرات عددی بین 200 تا 600 می‌باشد سوالات به گونه‌ای طراحی شده است که 68% دانشجویان نمره‌ای در همین محدوده را کسب کنند. لازم به ذکر می باشد که بر این اساس برای اخذ پذیرش در یک دوره خوب و معتبر MBA دانشجویان می‌بایست نمره ای بالاتر از این و حداقل حدود نمره ی 700 را کسب کنند.

دلیل تفاوت زیاد امتیازات

در هر دو بخش آزمون سوال بعدی دانشجو نتیجه‌ی عملکرد یا پاسخ‌گویی دانشجو به سوال قبلی می باشد. در واقع اگر دانشجو به سوال پاسخ درست دهد سوال بعدی مشکل‌تر خواهد بود و اگر پاسخ نادرست بدهد سوال بعدی آسان تر خواهد بود. بدیهی است که امتیازات در سیستم ارزیابی یکسان نیست و هرچه دانشجو در زمان کمتری به سوالات بیشتری پاسخ دهد چون سوالات مرتباً مشکل می شود، امتیازات بیشتری را کسب می‌کند.
یکی دیگر از تفاوت‌های این آزمون با دیگر آزمون ‌ها این است که دانشجو در صورت پاسخ اشتباه دادن پشت سر هم به یک سری از سوالات (به معنی دوری کردن از پاسخ ندادن پرسش نامه از طریق دادن پاسخ تصادفی به سوالات) و یا اگر سوالی را پاسخ ندهد امتیاز منفی کسب خواهد کرد.