کتاب مبانی طراحی معماری ویژه آزمونهای نظام مهندسی (مهندس دریانی)
کتاب مبانی طراحی معماری (شرح و درس) حاصل تلاش مستمر در جهت ارائهی شیوهای در طراحی معماری مسکونی است؛ به طوریکه از چند جهت نیاز متقاضیان را جوابگو باشد. از یک سو، آزمون طراحی نظام مهندسی رشتهی معماری است که آزمونی کوتاه مدت است. و از متقاضیان خواسته میشود در هشت ساعت به طراحی معماری مسکونی در زمین داده شده بپردازند.
و از سویی دیگر میتواند جوابگوی نیاز دانشجویان رشتههای معماری در دروس تخصصی طراحی معماری ۲ و ۵ باشد و در نهایت این کتاب جوابگوی نیاز کارآموزانی است که به تازگی در شرکتهای مهندسین مشاور مشغول فعالیت شدهاند.
در آزمون طراحی معماری نظام مهندسی، حدود ۸ ساعت وقت داده میشود تا متقاضی، طرح معماری مسکونی را ترسیم نماید. در این آزمون، علاوه بر اصول طراحی معماری مسکونی که بیشتر شامل آپارتمان مسکونی به همراه یک فضای جانبی (اداری یا تجاری) است، توجه به طراحی با دست آزاد، ترکیب بندی شیت و نحوه ارائه که نشان از ذوق و سلیقه طراح داشته، بسیار مهم است و میتواند او را طراح خوش سلیقه نشان دهد.
دو کتاب دیگر که اثر مولف این کتاب است در رسیدن به اهداف فوق راهگشا بوده که اولی «ترکیب بندی و شیت بندی» و دومی «مدیریت ترسیم فضا» است.
اما نکتهای که متقاضیان آزمون طراحی نظام مهندسی معماری به آن نیاز دارند، سوالات آزمون سالهای قبل است که در کتاب تشریح و طراحی کامل سوالات آزمونهای نظام مهندسی معماری _ طراحی، اثر مولف این کتاب به طور مفصل به آن پرداخته شده است.
نقطهی قوت این کتاب در فصل یازدهم نهفته است آنجایی که پلانهایی آورده شده که از نظر مصحح مردود اعلام شده است. در آزمون طرح معماری، موضوعات به طور کلی شامل طراحی آپارتمان مسکونی در زمینی با مساحت مشخص شده است. اما دیده شده در برخی از آزمونهای سالهای گذشته، زمینهایی با اندازههای متفاوت و حتی به صورت ویلایی و همچنین موضوعاتی مانند بانک، آژانس و ساختمان پزشکان در آزمون آمده است. که قوانین طراحی آنها از نظر پله و آسانسور، پارکینگ، نورگیر و ضوابط دیگر مانند طراحی آپارتمان مسکونی است ولی با پلان متفاوت و منتاسب با موضوع خواسته شده .
از سویی دیگر، چون ممکن است زمینی که برای طراحی در سوال مطرح میشود حالتی خاص داشته باشد (به شکل ذوزنقه یا مثلث) در فصل پنجم انواع زمینها و حالتهای آن بررسی شده است که پلانهای انتخابی از میان آثار برتر اجرایی در ایران بود و میتواند منبع ایده بخش بسیار خوبی برای متقاضیان آزمون پیش رو باشد.
علاوه بر نکات فوق، در یکی از آزمونهای سالهای گذشته که در فصل آخر کتاب آمده است، خواسته شده تا داوطلبین با پرسپکتیو داخلی، فضای داخلی بانک را ترسیم کنند.
مطمئنا متقاضیان آزمون طراحی، با مرور نکات این کتاب میتوانند با اصول طراحی آپارتمانهای مسکونی آشنا شوند و با مرور تمامی فصول، به خوبی از عهده پاسخگویی و گذراندن این مرحله از فرآیند صدور پروانه اشتغال به کار پایه ۳ طراحی معماری برخواهند آمد.
فهرست مطالب کتاب مبانی طراحی معماری
مقدمات: سیر تحول معماری مسکونی از قدیم به جدید
سیر تحول معمای مسکونی از قدیم به جدید
فصل اول: مقررات ساخت و ساز
۱-۱- اهداف کلی
۱-۲- اهداف و انتظارات عملکردی
۱-۲-۱- کارکرد مناسب و پایدار
۱-۲-۲- بهداشت و سلامت
۱-۲-۳- ایمنی در حین بهرهبرداری
۱-۲-۴- حفظ انرژی و رعایت معیارهای ساختمانهای سبز و پایدار
۱-۲-۵- بکارگیری وترویج ارزشهای اسلامی – ایرانی در طراحی و ساخت بنا
۱-۳- دامنه کاربرد
۱-۴- استانداردها و ضوابط
۱-۵- الزامات اجرایی
۱-۶- تعاریف
۱-۷- دستهبندی فضاها، تصرفها و ساختمانها
۱-۷-۱- دستهبندی فضاها
۱-۸- دستهبندی و تعریف تصرفها
۱-۸-۱- تصرفهای مسکونی – اقامتی
۱-۸-۲-تصرفهای آموزشی – فرهنگی (آ)
۱-۸-۳- تصرفهای درمانی – مراقبتی (د)
۱-۸-۴-تصرفهای تجمعی (ت)
۱-۸-۵-تصرفهای حرفه ای – اداری (ح):
۱-۸-۶ تصرفهای کسبی – تجاری(ک)
۱-۸-۷- تصرفهای صنعتی (ص)
۱-۸-۸- تصرفهای انباری (ن)
۱-۸-۹- تصرفهای مخاطره آمیز (خ)
۱-۸-۱۰- تصرفهای متفرقه (ف)
۱-۹- دستهبندی ساختمانها از نظر تعداد طبقات و نحوه …
۱-۹-۱- دستهبندی کلی
۱-۹-۲- گروه بندی جزئی
۱-۱۰- ارتفاع و مساحت مجاز ساختمانها
۱-۱۰-۱- کلیات
۱-۱۰-۲- محدودیت کلی مساحت و ارتفاع (بسیار مهم)
۱-۱۰-۳- افزایش مجاز ارتفاع و مساحت
۱-۱۰-۴- مساحت میان طبقه ها
۱-۱۰-۵- الزامات ارتفاع و مساحت طبقات در زیرزمین
۱-۱۱- الزامات کلی ساخت و قرارگیری ساختمان
۱-۱۲- الزامات همجواری ساختمانها، تصرفها و فضاها
۱-۱۳- الزامات شکل، حجم و نمای ساختمان
۱-۱۴- الزامات پیشآمدگیهای ساختمان
۱-۱۴-۱- پیشآمدگی در معابر عمومی
۱-۱۴-۲- پیشآمدگی ساختمانها در داخل محدوده مالکیت
۱-۱۴-۳- پیشروی زیرزمین
۱-۱۴-۴- محدودیت پیشآمدگیها در ساختمان
۱-۱۵- الزامات تأمین ایمنی متصرفین و امنیت ساختمانها
۱-۱۶- الزامات … معلولین و ناتوانان جسمی- حرکتی
۱-۱۷- فضاهای ورود، خروج، ارتباط و دسترس
۱-۱۷-۱- الزامات کلی
۱-۱۷-۲- راههای دسترس و خروج قابل قبول
۱-۱۷-۳- فضاهای ورودی ساختمان
۱-۱۷-۴- فضای راهروها
۱-۱۷-۵- درهای ورودی اصلی
۱-۱۷-۶- ایوانها، بالکنها و سکوهای واقع در مسیر ورود و خروج
۱-۱۷-۷- راه پلهها
۱-۱۷-۸- شیب راههای عبور پیاده
۱-۱۷-۹- آسانسورها و پلههای برقی
۱-۱۷-۱۰- نورگیری و تهویه
۱-۱۷-۱۱- دست اندازها، نردهها و میلههای دستگرد
۱-۱۷-۱۲- سطوح خارج ساختمان
۱-۱۸- فضاهای اقامت
۱-۱۸-۱- الزامات کلی
۱-۱۸-۲- اندازههای فضاهای اقامت
۱-۱۸-۳- نورگیری و تهویه
۱-۱۸-۴- الزامات فضاهای اقامتی واقع در زیرزمین
۱-۱۸-۵- فضاهای الحاق شده به اتاقها و فضاهای اقامت
۱-۱۸-۶- الزامات نورگیری طبیعی فضاها با نورگیری از سقف
۱-۱۸-۷- الزامات فضاهای اقامت با نورگیری از محفظه آفتاب گیر
۱-۱۸-۸- در و پنجره
۱-۱۹- اتاقها و فضاهای اقامت چند منظوره
۱-۲۰- فضاهای اشتغال
۱-۲۰-۱- الزامات کلی
۱-۲۰-۲- اندازههای الزامی
۱-۲۰-۳- نورگیری و تهویه
۱-۲۰-۴- الزامات فضاهای اشتغال واقع در زیرزمین
۱-۲۰-۵- فضاهای الحاق شده به اتاقها و فضاهای اشتغال
۱-۲۰-۶- الزامات فضاهای اشتغال با نورگیری از سقف
۱-۲۱- فضاهای پخت و آشپزخانهها
۱-۲۱-۱- الزامات کلی
۱-۲۱-۲- اندازههای الزامی
۱-۲۱-۳- نورگیری و تهویه
۱-۲۱-۴- کفسازی و پوشش دیوار
۱-۲۲- فضاهای بهداشتی
۱-۲۲-۱- الزامات کلی
۱-۲۲-۲- اندازههای فضاهای بهداشتی
۱-۲۲-۳- نورگیری و تهویه
۱-۲۲-۴- الزامات فضاهای بهداشتی با نورگیری از سقف
۱-۲۲-۵- کفسازی و پوشش دیوار
۱-۲۳- فضاهای نیمه باز
۱-۲۳-۱- الزامات کلی
۱-۲۳-۲- بالکن
۱-۲۳-۳- بالکن کم عرض
۱-۲۳-۴- ایوان
۱-۲۴- فضاهای باز
۱-۲۴-۱- الزامات کلی
۱-۲۴-۲- حیاطها
۱-۲۴-۳- حیاطهای خلوت و پاسیوها
۱-۲۴-۴- گودال باغچه ها
۱-۲۵- فضاها و عناصر واسط نورگیری و تهویه
۱-۲۵-۱- الزامات کلی
۱-۲۵-۲- مجراهای خارجی نور و هوا
۱-۲۵-۳- محفظههای آفتابگیر
۱-۲۶- توقفگاههای خودرو
۱-۲۶-۱- الزامات کلی
۱-۲۶-۲- اندازههای توقفگاه
۱-۲۶-۳- ورود و خروج
۱-۲۶-۴- تهویه و نورگیری
۱-۲۶-۵- توقفگاههای واقع در زیرزمین
۱-۲۶-۶- مصالح و پوشش کف و دیوارهای توقفگاهها
۱-۲۶-۷- تأسیسات و تجهیزات توقفگاه ها
۱-۲۷- انبارها
۱-۲۸- فضای موتورخانه
۱-۲۹- سایر مشاعات و فضاهای خدماتی عمومی
۱-۲۹-۱- فضای اقامت سرایدار
۱-۲۹-۲- فضای استخر و دیگر امکانات ورزشی
۱-۲۹-۳- محل بازی کودکان
۱-۳۰- الزامات عمومی نورگیری و تهویه فضاها
۱-۳۱- مقررات اختصاصی تصرفها
۱-۳۱-۱- تصرفهای مسکونی
۱-۳۱-۲- تصرفهای حرفه ای/ اداری
۱-۳۱-۳- تصرفهای آموزشی/ فرهنگی
۱-۳۱-۴- تصرفهای درمانی/ مراقبتی
۱-۳۱-۵- تصرفهای تجمعی
۱-۳۱-۶- تصرفهای صنعتی
۱-۳۲- مقررات خاص ساختمانهای بلند (گروه ۸)
۱-۳۳- الزامات عمومی عناصر و جزئیات مهم ساختمان
۱-۳۳-۱ – دیوارها
۱-۳۳-۲- کف و سقف
۱-۳۳-۳- نازک کاری و پوشش ها
۱-۳۳-۴- سقفهای کاذب
۱-۳۳-۵- بامهای مسطح
۱-۳۳-۶- بامهای شیبدار
۱-۳۳-۷- سقفهای نورگذر
۱-۳۳-۸- نصب و اجرای در و پنجره
۱-۳۳-۹- آب بندی و عایق کاری رطوبتی
۱-۳۳-۱۰- شومینه، بخاری دیواری و دودکش ها
۱-۳۳-۱۱- جزئیات عمومی ایمنی و امنیت در برابر سوانح و سایر خطرات
۱-۳۳-۱۲- عایق کاری حرارتی و صرفه جویی در مصرف انرژی
۱-۳۳-۱۳- تأسیسات در ساختمان
۱-۳۳-۱۴-نگهداری و دفع زباله
۱-۳۳-۱۵- سایر تجهیزات ساختمان
۱-۳۴-۱- ضوابط طراحی و مناسبسازی ساختمانهای عمومی
۱-۳۴-۲- عناصر مشترک در کلیه ساختمانهای عمومی
۱-۳۴- ضوابط طراحی معماری برای افراد دارای معلولیت
۱-۳۴-۳- تجهیزات و مبلمان شهری
۱-۳۵-۱ شرایط عمومی
۱-۳۵-۲- مسکن قابل دسترس
۲-۳۵-۳- پارکینگ
۲-۳۵-۴- اتاقها
۱-۳۵- ضوابط طراحی و مناسبسازی ساختمانهای مسکونی
۲-۳۵-۵- آشپزخانه
۲-۳۵-۵- انباری
۱-۳۶- مرور نکات کلی
فصل دوم: اصول طراحی معماری آپارتمانهای شهری
۲-۱ تقسیمبندی زمین از نظر فضای پر و خالی
پلان معماری واحدها
۲-۲- تعیین تقسیمبندی واحدها در طبقات
۲-۳- جانمایی پله و آسانسور
خانه خیابان سپنتا، اصفهان
مجتمع مسکونی گنج دانش، تهران
خانه پورسیدی، کرمان
مجتمع مسکونی گلریز، تهران
ساختمان مسکونی زرین، تهران
ساختمان مسکونی دریا، تهران
آپارتمان مسکونی، قزوین
مجتمع مسکونی سامان، کرمان
ساختمان ۹۳ تهرانپارس، تهران
۲-۴- ستونگذاری و تأمین پارکینگ
ساختمان اداری ـ استیجاری خرسند، تهران
۲-۵- طراحی واحدها
رتبه دوم: ساختمان یارمند، اصفهان
خانه آجری شماره ۲، تهران
فصل سوم: طراحی نما
۳-۱- اصل غنای حسی (تناسبات بصری)
خانه آجری شماره ۲، اراک
۳-۲- اصل تعادل
آپارتمان امین، تهران
۳-۳- اصل تضاد (کنتراست)
۳-۴- اصل هارمونی
۳-۵- اصل تکرار
۳-۶- اصل تناوب
ساختمان مهرشهر ۱۱۴
۳-۷- اصل تنوع
۳-۸- اصل نمایش بافت (نقش مصالح در طراحی نما)
۳-۹- اصل همباد شدن
۳-۱۰- اصل خرد کردن
فصل چهارم: پلان معماری واحدها
بررسی ملکهای شمالی و جنوبی از نظر نورهای متضاد در شب و روز
ویلای شماره ۳، مازندران
ساختمان مسکونی دولت، تهران
مجتمع اردیبهشت، اصفهان
ویلای شماره ۲، مازندران
مجتمع مسکونی کوی پروانه، تهران
مجتمع مسکونی آوا آهنگ، تهران
ویلای گیلاوند، دماوند
ساختمان رویا، تهران
مجتمع مسکونی اخوان، تهران
ساختمان آوا، تهران
ویلای ۱۴۱ شهرک نارنج، رویان
خانه نوآموز، کرج
ویلای نقاش، لواسان
آپارتمان مستأجران، تهران
ویلای بهشتی، شیراز
رتبه سوم: دهکده خانوادگی خلیلی، مازندران
ویلای باغ دریاچه، لواسان
ویلای شماره ۱ دهکده البرز، مازندران
خانه خیابان «ب»، تهران
ساختمان شماره ۵۲ تهرانپارس
ساختمان مسکونی شماره ۱۰، قزوین
ویلای بیحیا، لواسان
ساختمان مسکونی دامیار، تهران
ساختمان اداری ـ مسکونی کارخانه سیمان پروفیل آسیا، اراک
مجتمع مسکونی ۵۹، همدان
آپارتمان مسکونی شماره ۱، محلات
خانه آخر هفته، شیراز
مسکونی ۵ طبقه
خانهای برای روزهای تعطیل
ساختمان کیکاووس
مجموعه آرین
خانه محرری
مجموعه مسکونی :
- کاشانک، تهران
- باغ نگار، اصفهان
- هفت دست، اصفهان
ویلای مشا، جاده هراز
مسکونی چهارباغ، تهران
مسکونی انصاری، تهران
ساختمان اداری شرکت آریارادان، تهران
رتبه دوم (به طور مشترک): خانه فیروزمندان، فارس
ساختمان ۲۰×۴، تهران
ساختمان شهمار، سمنان
ویلای ساوه
ساختمانی درپخ، نجفآباد
ساختمان شماره یک، قزوین
ویلای باغ گل، لواسان
ساختمان مسکونی، کرج
مجتمع مسکونی فراشید، تهران
پروژه مسکونی آرمانی، تهران
پروژه مسکونی برانوش، تهران
فصل پنجم: طراحی با دست آزاد در آزمون طراحی نظام مهندسی
۵-۱- اهمیت طراحی با دست آزاد
۵-۲- تمرین طراحی با دست آزاد
۵-۳- علائم نقشهخوانی
فصل ششم: جزئیات منتخب اجرایی برای دیوارهایی که فضای داخل و خارج را از یکدیگر جدا میکنند
جزئیات دیوار تیغهای بین دو آپارتمان
جزئیات مقطع دیوار زیرزمین :
- در منطقهی گرم و مرطوب
جزئیات مقطع دیوار جدارهی خارجی :
- در مناطق معتدل
- در منطقهی گرم و مرطوب
- جزئیات دیوار جدارهی خارجی و کف
- جزئیات پلهی داخلی
فصل هفتم: آزمون طراحی بررسی علل رد جوابهای طراحی در سال ۱۳۸۴
آزمون طراحی معماری سال ۸۴
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.